“เขียงไม้” ดูแลอย่างไรให้สะอาดปราศจากเชื้อรา

เขียงไม้ เป็นอุปกรณ์คู่ครัวไทยมานาน โดยคนสมัยก่อนจะทำการตัดไม้เป็นท่อน ๆ แล้วนำมาลอกเอาเปลือกออก เกลาให้เป็นทรงกลม และขัดหน้าผิวไม้ให้เรียบ จากนั้นนำไปแช่น้ำเกลือทิ้งไว้ประมาณ 3 – 4 วัน เพื่อป้องกันเชื้อรา และยืดอายุการใช้งาน ไม่ให้เขียงแตกง่าย แล้วจึงนำไปตากแดดให้แห้ง ก่อนจะนำมาใช้งานในครัว นับว่าเป็นภูมิปัญญาของบรรพบุรุษไทยที่สืบทอดมาถึงปัจจุบันเลยทีเดียว 

ไม้ที่นำมาทำเขียง ส่วนใหญ่เป็น ไม้มะขาม เพราะเป็นไม้แข็ง มีคุณภาพดี เนื้อไม่สะอาด ไม่มีกลิ่นและรสชาติ และ ไม่มีเศษไม้ปนเปื้อน หรือติดอาหารเวลาที่ใช้เตรียมทำอาหาร 

คุณสมบัติของเขียงไม้ส่วนใหญ่จะดีกว่าเขียงที่ทำมาจากวัสดุอื่น ๆ แต่เขียงไม้มีข้อเสียเช่นกัน โดยข้อเสียของเขียงไม้ คือ มีน้ำหนักมาก ทำให้พกพาไม่สะดวก และเขียงไม้เกิดราได้ หากทำความสะอาดไม่ดี เพราะสิ่งสกปรกและเชื้อโรคมักจะลงไปสะสมตามซอกเล็ก ๆ บนหน้าเขียงไม้ ซึ่งมักจะมีรูพรุนเล็ก ๆ บนผิวหน้าเขียง ดังนั้น เพื่อสุขอนามัยที่ดี ป้องกันโรคจากการใช้เขียงไม่สะอาด และเพื่อยืดอายุการใช้งานของเขียงไม้ ให้สามารถเก็บไว้ใช้ไปได้นาน ๆ ควรรู้วิธีการเก็บรักษา และการทำความสะอาดเขียงไม้อย่างไร ให้สะอาด ปราศจากเชื้อรา และเชื้อโรคที่อาจก่อให้เกิดอาการป่วย เช่น ท้องร่วง ท้องเสีย อาหารเป็นพิษ 

วิธีดูแลและทำความสะอาดเขียงไม้ 

1. เก็บเขียงไม้ไว้ในที่แห้ง ห่างไกลจากความอับชื้น

วิธีเก็บรักษาเขียงไม้ให้ปราศจากเชื้อรา คือ เก็บในที่แห้ง อากาศถ่ายเท ไม่เป็นมุมอับ หรือมีความอับชื้นได้ง่าย เพราะเขียงไม้สามารถเกิดราได้ง่ายหากมีความชื้น รวมไปถึงเชื้อราที่มักจะเกาะติดอยู่ในเนื้อไม้ โดยที่เราไม่ทันสังเกตเห็น จึงควรผึ่งลมให้แห้งทุกครั้งก่อนที่จะนำไปเก็บ 

2. ล้างทำความสะอาดทุกครั้งหลังการใช้งาน 

แม้ว่าการทำความสะอาดเขียงไม้ด้วยการใช้น้ำยาล้างจาน จะเป็นการขจัดคราบไขมันออกจากผิวหน้าเขียงไม้ได้สะอาด และคนส่วนใหญ่ก็ใช้วิธีนี้ แต่รู้ไหมว่า เขียงไม้ ยังไม่สะอาดมากพอ  

วิธีทำความสะอาดเขียงไม้ไม่ให้ขึ้นรา 

1. ใช้เกลือ โดยต้มน้ำในหม้อหรือกระทะที่สามารถใส่เขียงลงไปแช่ได้ จากนั้นใส่เกลือ ประมาณ 1 ช้อนโต๊ะ ลงไปในหม้อ แล้วต้มน้ำจนเดือดจัด นำเขียงไม้ลงไปในน้ำที่กำลังเดือดจัด ๆ ปล่อยทิ้งไว้ประมาณ 30 นาที แล้วพลิกเขียงอีกด้าน และต้มต่อประมาณ 1 ชั่วโมง ปิดไฟ แล้วยกเขียงไม้ ไปตากแดดให้แห้ง ก่อนนำไปจัดเก็บ
2. ใช้น้ำส้มสายชู วิธีทำคล้ายกับการใช้เกลือในข้อที่ 1 แต่เปลี่ยนจากเกลือให้ใช้น้ำส้มสายชู 2 ช้อนโต๊ะ และทำเช่นเดียวกันกับข้อแรก
3. ใช้น้ำมันพืช ภูมิปัญญาของคนโบราณ คิดหาวิธีป้องกันเขียงไม้จากเชื้อรา คือ ใช้น้ำมันที่ผ่านการใช้งานแล้ว แต่ต้องเป็นน้ำมันร้อน ๆ ที่เพิ่งใช้เสร็จใหม่ ๆ ยังมีความเดือดหรือร้อนอยู่ ราดลงไปบนเขียง จากนั้นจึงค่อยนำไปตากแดดให้แห้ง แล้วค่อยนำไปล้างทำความสะอาดตามปกติด้วยสก็อตไบร์ท และอาจใช้เกลือขัดอีกครั้ง เพื่อขจัดความมันของน้ำมันออกให้หมด ก่อนำตากแดด และจัดเก็บ 

3. แช่เขียงด้วยน้ำเกลือหรือน้ำมัน ป้องกันรอยแตก 

เมื่อซื้อเขียงไม้มาใหม่ ๆ ให้นำไปแช่น้ำเกลือก่อนนำไปใช้งานครั้งแรก เพราะน้ำเกลือจะช่วยยืดอายุการใช้งานของเขียงไม้ไม่ให้แตกง่าย หรือเขียงเริ่มมีรอยแตก ให้นำไปแช่น้ำเกลือ หรือน้ำมัน จะเป็นน้ำมันพืช หรือน้ำมันหมูก็ได้ โดยให้แช่ประมาณ 3 – 4 วัน เพื่อช่วยยับยั้งการขยายรอยแตกของผิวไม้บนเขียง ไม่ให้แตกมากขึ้น หรือแตกเป็นเสี่ยง ๆ อีกทั้งยังช่วยป้องกันเชื้อราได้อีกด้วย